Khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan mới đây đe dọa sẽ phòng Thụy Ðiển cùng Phần Lan gia nhập tổ chức Hiệp cầu Bắc Ðại Tây Dương (NATO), giới chức châu âu tỏ ra rất tức giận nhưng không biến thành sốc, do nhà lãnh đạo cứng rắn này đã nhiều lần gây băn khoăn cho liên minh quân sự chiến lược vốn chuyển động dựa bên trên sự đồng thuận.

Bạn đang xem: Thổ nhĩ kỳ giải thích lý do không thể trừng phạt nga

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan (trái) vào cuộc gặp với người đồng cấp cho Nga Putin trong tháng 9 năm ngoái.

Nhiều lần “gây rối”

Năm 2009, nhà chỉ đạo Thổ Nhĩ Kỳ từng bội phản đối việc chỉ định cựu Thủ tướng tá Ðan Mạch Anders Fogh Rasmussen có tác dụng Tổng Thư ký của NATO do nhận định rằng Copenhagen đã quá nhân nhượng đối với việc báo mạng Ðan Mạch đăng tải loạt tranh biếm họa về công ty tiên tri Muhammad cùng tỏ ra đồng tình với “những kẻ khủng cha người Kurd” sống tại Thổ Nhĩ Kỳ. Theo tờ Thời báo new york (Mỹ), những nhà chỉ huy phương Tây đã buộc phải mất mặt hàng giờ để khuyên can ông Erdogan. Và để làm ông hài lòng, Tổng thống Mỹ khi ấy là Barack Obama thậm chí còn hứa hẹn rằng NATO sẽ chỉ định một tín đồ Thổ Nhĩ Kỳ vào vị trí chỉ huy của liên minh quân sự này.

Sau khi tình dục Thổ Nhĩ Kỳ - Israel rạn nứt vào thời điểm năm 2010, ông Erdogan đã ngăn NATO hợp tác và ký kết với đơn vị nước vì Thái trong khoảng 6 năm. Vài năm sau đó, ông còn trì hoãn chiến lược của NATO tập hợp những nước Ðông Âu cản lại Nga cùng với yêu cầu khối quân sự chiến lược này coi những tay súng bạn Kurd vận động tại Syria là phần đông kẻ to bố. Ðặc biệt, ông Erdogan hồi năm 2020 đã cử một tàu dò hỏi khí đốt với sự hậu thuẫn của dòng sản phẩm bay hành động đến ngay sát vùng biển cả Hy Lạp, khiến cho Pháp buộc phải cử tàu tới cung ứng Athens vốn cũng là một trong thành viên của NATO.

Giờ đây, nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã quay trở lại vai trò “kỳ đà cản mũi” khi phòng Thụy Ðiển và Phần Lan dự vào NATO, do nhận định rằng cả Stockholm và Helsinki cất chấp và cung ứng “khủng bố”. “Những đất nước này cách đây không lâu đã biến chuyển ngôi nhà của các tổ chức lớn bố. Nên không tồn tại chuyện shop chúng tôi ủng hộ bọn họ gia nhập” - Tổng thống Erdogan tuyên bố.

Ðộng thái trên của ông Erdogan được cho chế tác lợi thế so với Tổng thống Nga Vladimir Putin, người có quan hệ hữu hảo với ông trong những năm gần đây. Ðối cùng với Nga, bài toán Thụy Ðiển với Phần Lan ko thể gia nhập NATO đã là một thành công lớn.

Xem thêm: Những Em Bé Có Má Lúm Đồng Tiền, 5 Mẹo Sinh Bé Gái/Bé Trai Có Má Lúm Đồng Tiền

Song, hầu như các công ty phân tích cho rằng ông Erdogan cuối cùng cũng trở nên không ngăn bài toán Thụy Ðiển và Phần Lan bắt đầu làm NATO, nhưng hành động này sẽ tạo ra tiện ích chính trị trong nước đến ông trước thềm cuộc thai cử Thổ Nhĩ Kỳ vào thời điểm năm tới.

NATO “đau đầu”

Gia nhập NATO vào thời điểm năm 1952 sau thời điểm bắt tay cùng với phương Tây hạn chế lại Liên Xô, Thổ Nhĩ Kỳ đem về cho liên minh quân sự này địa chỉ chiến lược quan trọng đặc biệt ở giao điểm của châu Âu với châu Á, bao trùm cả Trung Ðông và biển Ðen. Tại Thổ Nhĩ Kỳ hiện vẫn còn đấy căn cứ ko quân phệ của Mỹ, trong số đó có cất cả vũ khí phân tử nhân.

Nhưng bên dưới thời ông Erdogan, Thổ Nhĩ Kỳ ngày càng đổi thay vấn đề khiến cho NATO “đau đầu”. Với tư giải pháp là thủ tướng tá và kế tiếp là Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, ông Erdogan đã dần tách Ankara ra khỏi châu Âu với áp đặt chính sách chính trị Hồi giáo với dân túy, nhất là kể từ nỗ lực đảo bao gồm thất bại vào thời điểm năm 2016. Ðáng chú ý, ông đã mua khối hệ thống tên lửa tiên tiến và phát triển từ Nga mà giới chức NATO xem là mối nạt dọa đối với các hệ thống phòng thủ tích hợp của khối liên minh. Năm 2019, ông còn phát đụng cuộc tấn công quân sự nhằm vào lực rất nhiều người Kurd vì chưng Mỹ hậu thuẫn sinh sống ở khu vực miền bắc Syria, nơi lực lượng này đang ra sức hỗ trợ cuộc chiến phòng lại tổ chức tự xưng đơn vị nước Hồi giáo làm việc Iraq cùng Syria.

Trong bài bác tham luận được đăng mua trên tờ nhật trình Phố Wall, cựu Thượng nghị viên đảng Dân nhà Mỹ Joe Lieberman lập luận rằng ông Erdogan đang phá vỡ các tiêu chuẩn chỉnh của NATO về quản ngại trị dân nhà ở các đất nước thành viên mới. Bài bác tham luận cảnh báo, các cơ chế của Ankara, tất cả quan hệ thân thiết với Tổng thống Putin, đã có tác dụng suy yếu công dụng của NATO, cho nên vì thế liên minh này cần tìm cách loại bỏ Thổ Nhĩ Kỳ. “Thổ Nhĩ Kỳ là một thành viên của NATO nhưng dưới thời ông Erdogan, nước này không thể tuân theo những giá trị làm căn cơ cho liên minh” - ông Lieberman với ông Mark Wallace, chủ tịch điều hành dự án công trình Dân chủ Thổ Nhĩ Kỳ, đồng tác giả bài luận, dấn định. Những thành viên Quốc hội Mỹ thì cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ dưới thời ông Erdogan “không bắt buộc và chẳng thể được xem như là đồng minh”.

Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên tất cả lực lượng quân đội mập thứ hai trong NATO, gồm nền công nghiệp quốc phòng tiên tiến, có vùng địa lý trọng yếu và đóng vai trò sống còn của khối phải không thể nguy hiểm xem vơi hoặc các loại nước này thoát ra khỏi liên minh.

Câu hỏi quan tiền trọng hiện nay là điều gì sẽ làm ông Erdogan thay đổi ý với ủng hộ Thụy Ðiển, Phần Lan dấn mình vào NATO. Một số trong những nhà phân tích đánh giá và nhận định Tổng thống Erdogan hy vọng mặc cả cùng với Washington lúc Ankara đang vận động sở hữu chiến đấu cơ F-16 của Mỹ nhưng lại bị giới nghị viên nước này kịch liệt phản nghịch đối. Trước đây, ông Erdogan đã khó tính vì bị Mỹ cấm cung cấp chiến đấu cơ tàng hình F-35 sau khoản thời gian mua khối hệ thống tên lửa S-400 của Nga vào thời điểm năm 2017.